Thuốc tránh thai khẩn cấp (TTKCC) là một phương pháp dùng để ngăn ngừa thai ngoài ý muốn trong trường hợp quan hệ tình dục không bảo vệ, hoặc khi biện pháp tránh thai thông thường không hiệu quả. Thuốc này thường được sử dụng trong khoảng thời gian sau khi quan hệ tình dục, giúp giảm nguy cơ mang thai không mong muốn. Tuy nhiên, thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp tránh thai thường xuyên mà chỉ nên sử dụng khi thật sự cần thiết.
Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp dạng uống: Thuốc tránh thai khẩn cấp dạng uống là một trong những loại phổ biến và dễ sử dụng. Các loại thuốc này thường chứa các hormone tổng hợp giúp ngừng hoặc trì hoãn quá trình rụng trứng, làm dày chất nhầy ở cổ tử cung, từ đó ngăn chặn tinh trùng tiếp cận với trứng. Một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp phổ biến trên thị trường hiện nay bao gồm:
- Postinor: Đây là loại thuốc tránh thai khẩn cấp rất được ưa chuộng tại Việt Nam. Postinor chứa một lượng lớn hormone Levonorgestrel, giúp ngừng quá trình rụng trứng và làm giảm khả năng thụ tinh.
- Next Choice: Đây là một loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác chứa Levonorgestrel. Next Choice được khuyến cáo sử dụng càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ.
- Escapelle: Tương tự như Postinor, Escapelle cũng chứa Levonorgestrel và có tác dụng tương tự trong việc ngừng thụ tinh.
Thuốc tránh thai khẩn cấp dạng viên nén kết hợp: Một số loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác có chứa hai loại hormone là Estrogen và Progestin. Những loại thuốc này thường có hiệu quả cao và được khuyến cáo sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ. Các loại thuốc này sẽ cần dùng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Thuốc tránh thai khẩn cấp dạng viên uống có chứa Ulipristal Acetate: Ulipristal Acetate là một loại thuốc mới hơn và thường được dùng trong các tình huống cần tránh thai khẩn cấp. Một trong những sản phẩm chứa Ulipristal Acetate là EllaOne, được khuyến cáo sử dụng trong vòng 5 ngày sau quan hệ tình dục không bảo vệ, giúp giảm nguy cơ mang thai.
Cách dùng thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp phải được sử dụng càng sớm càng tốt để đạt hiệu quả cao nhất. Dưới đây là hướng dẫn sử dụng thuốc đúng cách:
Dùng đúng thời gian:
Để đạt được hiệu quả tối đa, thuốc tránh thai khẩn cấp nên được sử dụng trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, một số loại thuốc có thể có tác dụng trong vòng 120 giờ (5 ngày). Việc dùng càng sớm càng tốt giúp giảm thiểu khả năng mang thai ngoài ý muốn.Cách uống:
Thuốc tránh thai khẩn cấp thường được dùng trong một liều duy nhất, hoặc đôi khi là hai liều cách nhau 12 giờ, tùy theo loại thuốc cụ thể. Bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ/dược sĩ.Không lạm dụng:
Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là phương pháp tránh thai chính thức và nên chỉ được sử dụng khi cần thiết. Việc lạm dụng thuốc này có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn như rối loạn kinh nguyệt, đau đầu, buồn nôn, hoặc mệt mỏi. Đồng thời, thuốc không thể bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.Kết hợp với phương pháp tránh thai khác:
Sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, bạn vẫn nên sử dụng các biện pháp tránh thai khác như bao cao su trong các lần quan hệ tiếp theo để tránh nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Không thay thế cho biện pháp tránh thai thông thường:
Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp tránh thai dài hạn. Bạn cần sử dụng các biện pháp tránh thai thường xuyên như bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày hoặc đặt vòng tránh thai nếu muốn tránh thai lâu dài.Hiệu quả giảm dần theo thời gian:
Hiệu quả của thuốc giảm theo thời gian. Việc sử dụng thuốc trong vòng 24 giờ sẽ đạt hiệu quả cao nhất (khoảng 95%), trong khi nếu sử dụng sau 72 giờ, hiệu quả chỉ còn khoảng 58-70%.Có thể gây tác dụng phụ:
Một số người có thể gặp phải tác dụng phụ sau khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, chẳng hạn như buồn nôn, chóng mặt, hoặc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt. Nếu tình trạng kéo dài hoặc nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.Không dùng cho những người có tiền sử bệnh lý nghiêm trọng:
Những người có tiền sử bệnh lý nghiêm trọng như bệnh tim mạch, bệnh gan, hoặc huyết áp cao nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp hiệu quả trong việc ngăn ngừa thai ngoài ý muốn trong trường hợp quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, nó không phải là biện pháp tránh thai chính thức và không nên được sử dụng quá thường xuyên. Việc sử dụng thuốc cần phải tuân thủ đúng hướng dẫn và không thay thế cho các phương pháp tránh thai lâu dài và an toàn hơn.